مراحل پذیرش بیماری یک روند پیچیده است. افرادی که تشخیص یک بیماری را می گیرند، لازم است آن را طی کنند. افرادی که بیماری های مزمن دچار می شوند، در روند پذیرش بیماری دچار غم و اندوه خواهند شد. بیماری های مزمن ممکن است چالش های متعددی را برای فرد ایجاد کند. این چالش ها ممکن است فرد را دجار غم و اندوه کرده و کیفیت زندگی وی را پایین بیاورد. مراحل پذیرش بیماری و گذر از این غم و اندوه در ادامه بحث خواهد شد.
مراحل پذیرش بیماری و گذر از غم و اندوه به چه شکل است؟
ابتلا به یک بیماری مزمن، مانند ام اس و…، و یا تجربه یک حادثه ناگوار، موضوعی است که ممکن است افراد را دچار غم و اندوه کند. این غم و اندوه تا پذیرش کامل بیماری، روندی است که از نظر روانی باید طی شود. غم و اندوه تجربه ای است که می تواند شما را از نظر روحی، جسمی و عاطفی تحت تاثیر قرار دهد. این اتفاق ممکن است پس از ابتلا به یک بیماری مزمن و گرفتن تشخیص پزشکی اتفاق می افتد. در حقیقت، گذراندن مراحل پذیرش بیماری می تواند به فرد در ادامه درمان، رسیدن به سلامت نسبی و حفظ کیفیت زندگی کمک می کند. نوع غم و اندوهی که همراه با بیماری مزمن است پیچیده است. این چرخه اغلب می تواند هر بار که مسئله جدیدی خود را نشان می دهد دوباره شروع شود. در کل ۵ مرحله برای پذیرش بیماری وجود دارد که شامل:
- انکار
- خشم
- چانه زدن
- افسردگی
- پذیرش
در ادامه به توضیح این مراحل می پردازیم.
اولین مرحله: انکار
انکار اولین مرحله از مراحل پذیرش بیماری می باشد. مرحله ای که در ابتدا به شما کمک می کند فشار روانی وارده را کمتر کرده و بتوانید آن را تحمل کنید. در این مرحله ممکن است فکر کنید که زندگی معنایی ندارد و بیش از حد طاقت فرسا است. در واقع شما شروع به انکار خبر ها و تشخیص های پزشک می کنید. شما فکر می کنید که زندگی در این حالت متفاوت چگونه ادامه خواهد یافت. زندگی تان در یک لحظه تغییر کرده است و طبیعی است که وارد یک شوک بشوید. ضروری است که مراحل پذیرش بیماری را طی کنید.
در صورت تشخیص یک بیماری مزمن و ناتوان کننده، ممکن است باور داشته باشید که این خبر نادرست است. شاید فکر کنید حتما اشتباهی در جایی از آزمایشگاه رخ داده است، مثلا نمونه خون شما را با شخص دیگری قاطی کرده اند. در مرحله انکار، شما در واقعیت “واقعی” زندگی نمی کنید، بلکه در یک واقعیت “ترجیحی” زندگی می کنید. جالب اینجاست که این انکار و شوک است که به شما کمک می کند که با رویداد غم و اندوه کنار بیایید. انکار به شما کمک می کند تا احساس غم و اندوه خود را کاهش دهید.
انکار به عنوان اولین مرحله از مراحل پذیرش بیماری به ما کمک می کند که به جای اینکه غم و اندوه کاملاً غرق شویم، آن را انکار کنیم. همچنین قبول نکنیم که بیماریم و در نتیجه بار روانی وارد آمده را بتوانیم تحمل کنیم.
در واقع انکار یک مکانیسم دفاعی است. و به بدن در پذیرش اتفاقات ناگوار کمک می کند. پس از پایان این مرحله احساسات سرکوب شده به تدریج نمایان می شوند.
خشم، از مراحل پذیرش بیماری
با شروع زندگی در واقعیت “واقعی” و نه واقعیت “ترجیحی” ممکن است خشم و عصبانیت شروع شود. در این مرحله فرد فکر می کند که چرا من باید به چنین بیماری ای مبتلا شوم. حتی ممکن است دیگران را مقصر بدانید و خشم خود را روی آنها حالی کنید. درک این موضوع و اینکه چرا همچین اتفاقی افتاده شاید برای شما سخت باشد. متخصصان بر این باورند که خشم در این مرحله یک امر ضروری می باشد. هیچگاه سعی نکنید این خشم را سرکوب کنید، چراکه تا این خشم را بیشتر احساس کنید زودتر از بین می رود.
خشم یک واکنش طبیعی و ضروری می باشد و از مراحل مهم پذیرش بیماری نیز می باشد. شما در مرحله قبل از دنیای واقعی جدا شده بودید. این خشم کمک می کند که دوباره با دنیای واقعی پیوند خورده و ارتباط برقرار کنید. با ابتلا به یک بیماری مزمن و ناتوان کننده ممکن است فکر کنید که شما در این دنیا تنها هستید. این خشم است که کمک می کند به انسان های دیگر متصل شوید.
مرحله سوم: چانه زدن
آیا تا به حال هنگامی که اتفاق بدی افتاده است، سعی کرده اید با خدا معامله کنید؟ برای مثال” خدایا لطفا اگر شوهرم شفا پیدا کند، تلاش می کنم بهترین همسر دنیا شوم و… این می شود چانه زنی. به نوعی، این مرحله یک امید کاذب است. شما ممکن است به دروغ به خودتان امید دهید. در واقع فکر می کنید که می توانید با یک نوع مذاکره از غم و اندوه رهایی یابید. شما نا امیدانه تلاش می کنید که زندگی تان را به وضعیت قبل از ابتلا به بیماری برگردانید. در این راه آماده اید که یک تغیر اساسی در زندگی تان ایجاد کنید. شما در این مرحله احساس گناه می کنید و مدام در ذهن خود جمله چه می شد اگر را تکرار می کنید. چه می‌شد اگر زودتر به دکتر مراجعه می کردم؟ چه می شد اگر …
افسردگی، از مراحل پذیرش بیماری
افسردگی از علائم پذیرفته شده و مشخصی است که فرد به دنبال ابتلا به یک بیماری مزمن آن را تجربه می کند. بیشتر افراد افسردگی خود را ناشی از وضعیت سلامتی و تشخیص بیماری خود می دانند. در این مرحله ممکن است از زندگی کنار رفته و بی حس شوید، ناامید شده و نخواهید از رختخواب بلند شوید. به نظر می رسد دنیا بسیار زیاد و طاقت فرسا است برای مواجهه شدن با آن. شما ممکن نخواهید در کنار دیگران باشید، حوصله حرف زدن نداشته و احساس ناامیدی شدیدی را تجربه کنید. حتی ممکن است افکار خودکشی را تجربه کنید. شاید اين فکر به سراغ فرد بیاید که “این زندگف چه فایده ای دارد؟”
مرحله آخر؛ پذیرش
پذیرش، آخرین مرحله از مراحل پذیرش بیماری است. پذیرش به این معنی نیست که ” اشکالی ندارد من بیمار هستم” بلکه به این معنی است که ” اشکالی ندارد من بیمار هستم اما زندگی خواهم کرد”. در این مرحله ممکن است احساسات شما شروع به تثبیت کنند. شما دوباره وارد واقعیت می شوید. شما با واقعیت جدید کنار می آیید. واقعیت این است که شما به یک بیماری مبتلا شده اید که ممکن است یک روند ناتوانی را طی کنید و یا حتی بمیرید. این یک واقعیت خوب نیست، اما چیزی است که می توانید زندگی تان را با آن ادامه دهید. قطعا زمان تطبیق و تعدیل مجدد است.
مراحل پذیرش بیماری به ما می گويند که روزهای خوبی وجود دارد، روزهای بدی وجود دارد و سپس دوباره روزهای خوبی وجود دارد. این مرحله، به این معنی نیست که هرگز روز بد دیگری را تجربه نخواهید کرد. اما ، روزهای خوب بیشتر از روزهای بد هستند. در این مرحله، ممکن است از نا امیدی دور شوید، دوباره به دوستان خود نزدیک شوید و حتی ممکن است با گذشت زمان روابط جدیدی برقرار کنید. شما می فهمید که ممکن است به دلیل بیماری با محدودیت هایی رو به رو شوید، اما در واقعیت جدید خود رشد وحرکت کرده و پیشرفت می کنید.