گفتاردرمانی در ام اس
ام اس چیست؟
مالتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری بالقوه ناتوان کننده مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) است. در بیماری ام اس ، سیستم ایمنی بدن به غلاف محافظ (میلین) حمله می کند که فیبرهای عصبی را می پوشاند و باعث مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه اجزای بدن می شود. در نهایت ، این بیماری می تواند باعث آسیب دائمی یا خرابی اعصاب شود.علائم و نشانه های بیماری ام اس بسیار متفاوت است و به میزان آسیب عصبی و تحت تأثیر قرار گرفتن اعصاب بستگی دارد. بعضی از افراد مبتلا به ام اس شدید ممکن است توانایی راه رفتن به طور مستقل را از دست بدهند ، در حالی که دیگران ممکن است دوره های طولانی بهبودی را بدون هیچ علائم جدیدی تجربه کنند.درمانی قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد. با این حال ، درمان های دارویی و علی الخصوص توانبخشی، می توانند به بهبودی سریع حملات کمک کرده ، روند بیماری را اصلاح و علائم را مدیریت کنند. گفتاردرمانی در ام اس بسیار موثر و کمک کننده است.
علایم ام اس
علائم و نشانه های مالتیپل اسکلروزیس بسته به محل فیبرهای عصبی آسیب دیده ، ممکن است از فردی به فرد دیگر و در طول بیماری بسیار متفاوت باشد. بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که بطور معمول همزمان در یک طرف بدن بیمار اتفاق می افتد ، یا پاها و تنه بیماربا احساسات شوک الکتریکی که با برخی حرکات گردن ، به ویژه خم شدن گردن به سمت جلو ، رخ می دهد.
علایم دیگر شامل:
- رعشه ، عدم هماهنگی یا راه رفتن ناپایدار
- از بین رفتن جزئی یا کامل بینایی
- دید دوتایی طولانی
- تاری دید
- خستگی
- سرگیجه
- سوزن سوزن شدن یا درد در قسمت هایی از بدن بیمار
- مشکلات عملکرد جنسی ، روده و مثانه
- و مشکلات گفتاری و بلع که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
گفتاردرمانی در ام اس جهت رفع مشکلات گفتاری و اختلالات بلع ضرروری است.
مشکلات گفتاری در بیماری مالتیپل اسکلروزیس
اگر تا به حال متوجه تغییراتی در نحوه برقراری ارتباط شده اید که فکر می کنید به دلیل بیماری ام اس میباشد ، نظر شما درست است. تحقیقات نشان داده است که تقریبا نیمی (44 درصد) از افراد مبتلا به ام اس تغییر در نحوه گفتار یا صدای خود را تا حدی گزارش می کنند (علائم معروف به دیس آرتریا و دیسفونی). بعضی اوقات مهارت های زبانی مانند یافتن کلمه مناسب گشتن نیز ممکن است دچار مشکل شود.مشکلات در نحوه صحبت یا مشکلات بلع و سرفه یا خفگی هنگام نوشیدن، می تواند از علائم مالتیپل اسکلروزیس برای برخی افراد باشد. برخی دیگر اختلالات گفتاری MS شامل اختلال در گفتار و مشکلات کیفیت صدا و مشکل در به خاطر سپردن کلمات خاص است.
گفتاردرمانی در ام اس در کمک به فرد مبتلا به ام اس در کنار آمدن با مشکلات گفتاری نقش دارد.
مشکلات گفتاری چیست؟
مشکلات گفتاری ممکن است در هر مرحله از ام اس رخ دهد. برای اکثر مردم نسبتاً ملایم و قابل کنترل هستند. علائم ممکن است در طی عود یا در مراحل پیشرفته تر ، بدتر و شدید تر شوند. با این حال ، تأثیر هرگونه تغییر در گفتار بسیار منفرد خواهد بود. به عنوان مثال ، یک مشکل خفیف می تواند تأثیر زیادی بر فرد بیمار در محل کار بگذارد، اما همان مشکل برای فرد دیگر خیلی جدی به نظر نرسد؛ یا اگر بیماری تمایل داشته باشد با افراد کمتری که او را خوب می شناسند صحبت کند ، تغییر بزرگتر ممکن است تأثیر کمی روی او و روند زندگی اش بگذارد که گفتاردرمانی در ام اس می توانند نقش آفرینی کند.
متداول ترین تغییرات در گفتار و ارتباط در بیماری MS عبارتند از:
جا اندازی گفتاری
- مشکلات مربوط به میزان صدا ، قدرت یا کیفیت صدای بیمار
- ضعف عضلات قفسه سینه ، تنفس و گفتار را سخت تر می کند
- مشکل در به خاطر سپردن کلمات خاص
- مشکل در پیگیری مکالمات طولانی تر یا پیچیده تر.
افراد مبتلا به ام اس پیشرفته تر، ممکن است متوجه شوند که ریتم و لحن گفتاری آنها دچار مشکل شده است ، که ممکن است باعث شود گفتارشان ‘رباتیک’ به نظر برسد.
چه عواملی باعث مشکلات گفتاری می شود؟
اختلالات گفتاری در مالتیپل اسکلروزیس ،می تواند به دلیل ضعف یا عدم هماهنگی عضلات مورد استفاده در صحبت کردن باشد. به این حالت دیس آرتری گفته می شود. مشکلات گفتاری همچنین می تواند به دلیل ضعف عضلات قفسه سینه ، تأثیر بر تنفس و تولید نفس برای صحبت کردن باشد. صحبت کردن شامل فعالیت چندین قسمت از بدن می شود، که باید با هم کار کنند. که شامل ریه ها ، دیافراگم ، تارهای صوتی ، لب ها ، زبان و حفره بینی است. آسیب ناشی از ام اس ، به مناطقی از سیستم عصبی مرکزی که هر یک از این عناصر را کنترل می کند ، می تواند بر گفتار فرد تأثیر بگذارد. به همین ترتیب ، خستگی یا ضعف می تواند بر روی هر قسمت از روند تولید گفتار موثر باشد.
پیشنهادهایی برای بهبود مشکلات گفتاری:
- بیمار باید سعی کند آرام و منظم صحبت کند.
- جملات را کوتاه نگه دارد
- در صورت امکان ، سعی کند هنگامی که کمتر خسته است ، مکالمه های مهمی داشته باشد ، زیرا خستگی می تواند ارتباط را دشوارتر کند.
- از جنبه های غیر گفتاری ارتباطات مانند حالت چهره ، اشاره و حتی مراجعه به عکس ها ، چیزهای نوشته شده یا اشیا بیشترین استفاده را ببرد
- استفاده از ایمیل یا متن ممکن است ساده تر از مکالمه تلفنی با کسی باشد
- از شنونده خود بپرسد، که آنها متوجه صحبتش می شوند یا نه، اگر مشکلی وجود داشته باشد؛، می تواند از سو تفاهم جلوگیری کند.
- با یادداشت نوشتاری و مراجعه به آنها ، مکالمات پیچیده تر را برنامه ریزی و پشتیبانی کند
چه روش های درمانی برای مشکلات گفتاری وجود دارد؟
گفتاردرمانی در ام اس می توانند به افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس، در مدیریت مشکلات ارتباطی یا بلع کمک کنند.
یک فرد مبتلا به ام اس ممکن است به چند دلیل به یک متخصص گفتار و زبان مراجعه کند؛ و درمان اختلالات گفتاری در بیماری ام اس اغلب با گفتاردرمانی ممکن است.
بسته به ماهیت مشکلات فرد مبتلا به ام اس، گفتاردرمانی در ام اس ممکن است:
- از طریق استراتژی هایی برای بهبود گفتار ، مانند آهسته صحبت کردن یا تمرکز روی آنچه می گوید ، کار کند
- به بیمار ،در انجام تمریناتی برای بهبود کیفیت صدای خود کمک می کند – میزان صدا یا وضوح گفته های شخص؛ که ممکن است شامل تمریناتی برای نحوه ایجاد کلمات یا نحوه تنفس هنگام صحبت باشد.
- به مراجعین کمک می کند ، ابزار مناسبی برای پشتیبانی از ارتباطات خود پیدا کنند. طیف وسیعی از فناوری ها که شامل تقویت کننده ها برای بلندتر کردن صدا و نرم افزار برای تبدیل اطلاعات نوشتاری به گفتار است؛ میتواند موثر باشد.
- به بیمار و افرادی که اغلب با آنها در ارتباط است ،کمک میکند تا تغییرات را برای جبران مشکلات انجام دهند. این پیشنهاد ها ممکن است شامل اطمینان از رو در رو بودن ، کاهش صدای پس زمینه و معرفی موضوع اصلی قبل از ارائه جزئیات زیاد باشد.
کلمات کلیدی: گفتاردرمانی در ام اس