کاردرمانی آتاکسی و درمان مربوطه به آن از گزینه های چالش برانگیز برای یک کاردرمانگر است. به این علت که در فردی با این اختلال هماهنگی تقریبا تمام فعالیت های روزمره ی زندگی او دچار مشکل خواهند شد. به علاوه این که گزینه های درمانی هم برای هر نوع این اختلال بسیار متنوع می باشد. در آتاکسیا فرد دچار اختلال کنترل حرکت، عدم عملکرد صحیح بینایی و مشکلات راه رفتن می باشد. در بیشتر موارد فرد برای انجام کارهای روزمره اش می تواند از وسایل و تجهیزات سنگین کمکی مخصوص افراد با اختلال هماهنگی استفاده کند. وظیفه ی کاردرمانی در اختلال تعادل بهبود کیفیت زندگی مراجعین و مشکلات پیش روی آنان برای داشتن زندگی مستقل است. کاردرمانی آتاکسی در روند درمان آتاکسی نقش بسیار مهم و کلیدی ایفا می کند.
کاردرمانی آتاکسی در زمینه تعادل و راه رفتن
آموزش تردمیل. آموزش تردمیل می تواند یک مداخله موثر برای افراد مبتلا به آتاکسی به دلیل آسیب مغزی باشد. شدت و مدت زمان آموزش به عوامل مهمی بستگی دارد. ممکن است آموزش مداوم و فشرده در طی چندین ماه همراه با آموزش قدم گذاشتن روی زمین نیاز باشد.
قدم زدن با کمک های بصری. این کمک های بصری می توانند شامل جای پاهای مشخص شده روی زمین باشند. سیستم کنترل حرکتی از طریق اعصاب چشمی پل هدایتی بصری خوبی برای صحیح قدم زدن فراهم می کند. در کاردرمانی آتاکسی سعی می شود با استفاده از همین، فرد پایش را با توجه به اطلاعات سیستم بینایی جای دقیقی بگذارد.
وسایل کمکی تعادل و تحرک. وسایل کمکی برای پیاده روی این افراد می توانند مفید واقع شوند. این تجهیزات با صلاحدید کاردرمانگران تجویز می شوند.
کاردرمانی آتاکسی در زمینه سفتی عضلات
کاردرمانی در اختلال تعادل نقش مهمی در آموزش مراجعان برای وضعیت صحیح بدن، استفاده از عضلات و جلوگیری از عوامل سفتی مانند درد و عفونت دارد. افزایش طول عضله برای حفظ و بهبود دامنه حرکتی و جلوگیری از تشکیل انقباض هم از مداخلات دیگر کاردرمانگران خواهد بود. به عنوان مثال در کاردرمانی آتاکسی از تمریناتی استفاده می شود که مخالف فعال کردن بیش از حد عضلات سفت شده هستند. هم چنین این تمرینات قدرت عضلات را بهبود می بخشند. کشش منفعل توسط درمانگر یا مراقب یا تکنیک های موقعیت یابی فیزیکی هم از دیگر مهارت های درمانی توسط کاردرمانی است. در صورتی که بیمار توانایی انجام ورزش های فعال را داشته باشد این کار باید انجام شود. ورزش هم به افزایش تناسب اندام و هم کاهش خستگی بیمار را فراهم می کند. لذا کم کم اجازه ی انجام تمرینات بیشتر برای فرد ممکن خواهد شد.
داشتن موقعیت و وضعیت ایستایی صحیح هم از دیگر عواملی است که کاردرمانی آتاکسی به آن توجه ویژه ای خواهد داشت. این وضعیت دهی مناسب می تواند به وسیله برخی آموزش ها و تمرینات انجام شود. البته استفاده از اسپلینت/ارتز، گچ گرفتن، استفاده از وزنه، وسایل مقاومتی و بالشتک هم جز گزینه های اصلی می توانند باشد.
ورزش کردن
به طور کلی افراد مبتلا به آتاکسی باید به عنوان بخشی از ارتقای سلامتی خود به ورزش تشویق شوند. اما متخصصان کاردرمانی در اختلال تعادل این پیشنهاد را به شرط ارزیابی عوامل خطر، بهداشت و ایمنی بیمار ارائه می دهند. ورزش باید متناسب با آن چه بیشتر مورد توجه و مورد علاقه مراجعان قرار می گیرد، باشد. کاردرمانی آتاکسی گاهاً ورزش هایی همانند آب درمانی و آموزش عمومی تناسب اندام را پیشنهاد می دهد. با انجام تمرینات می توان هماهنگی و تعادل بیمار را افزایش داد که به مرور شاهد بهبودی فرد هم خواهیم بود.
برای داشتن نتایج بهتر گاهاً از تکنیک های ماساژدرمانی هم استفاده خواهد شد.
کاردرمانی آتاکسی جهت استقلال در فعالیت های روزانه
با تکامل فرآیند عدم هماهنگی فرد توانایی اجرای کارهای روزمره مانند لباس پوشیدن، آماده کردن غذا و .. را از دست خواهد داد. کاردرمانگرها که در این زمینه تخصص دارند، می توانند به این افراد کمک کنند تا یک زندگی مستقل را حفظ کنند. کاردرمانی آتاکسی سطح خودمختاری مهارت های فرد را درحین اجرای فعالیت ارزیابی می کند. محیط زندگی او را ارزیابی می کند. وظایفی را که فرد باید روزانه انجام دهد نیز ارزیابی می کند. آن ها به این افراد کمک می کنند تا در محل سکونت خود زندگی کنند و کارهای روزمره را انجام دهند. به شغل سابق خود بازگردند و خودشان بتوانند کارهای شخصیشان را انجام دهند.
منابع
برای اطلاعات بیشتر در مورد نقش فیزیوتراپی در درمان آتاکسی، لینک زیر را مطالعه کنید.