مدیریت سوند موضوع مهمی است و سلامتی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. سوند به تخلیه ادرار و انتقال آن به خارج از بدن کمک می کند. شما ممکن است به دلایل مختلفی قادر نباشید خودتان این کار را انجام دهید. فرد ممکن است به دلیل سرطان، آسیب نخاعی، بیماری های سیستم دفع ادرار و… نیازمند استفاده از سوند باشند. سوند وسیله ای ایست که از طریق میزراه به مثانه رسیده و به تخلیه آن کمک می کند. مدیریت سوند امر بسیار مهمی بوده و از عفونت ها، زخم ها و مشکلات احتمالی جلوگیری می کند.
نحوه تمیز کردن سوند
بهتر است سوند خود را دو بار در روز، یک بار صبح و یک بار شب تمیز کنید. برای تمیز کردن به موارد زیر نیاز دارید:
- پارچه تمیز
- حوله تمیز
- صابون ملایم
- آب گرم
مراحل زیر را انجام دهید.
- دستان خود را با صابون و آب گرم بشویید.
- سوند را در جایی که وارد بدن شما می رود نگه دارید. این کار باعث می شود که هنگام تمیز کردن خیلی کشیده نشود.
- با دست دیگر، از یک دستمال که به صابون آغشته است برای پاک کردن لوله خارجی سوند استفاده کنید. از محل وارد شدن به بدن شروع کنید و به سمت کیسه ادرار دستمال بکشید. این کار باعث می شود میکروب های روی لوله وارد بدنتان نشود.
- با استفاده از پارچه تمیزی که آغشته به صابون است، ناحیه اطراف محل ورود سوند به بدن را تمیز کنید. (آقایان: از قسمت بالای آلت تناسلی خود در جایی که سوند وارد می شود شروع کرده، مطمئن شوید که پوست ختنه گاه را عقب می کشید و به سمت مقعد پاک می کنید. این باعث می شود که میکروب ها در مجرای ادرار پخش نشوند). (خانم ها: از جایی که کاتتر به مجرای ادرار وارد می شود شروع کنید و به سمت مقعد پاک می کنید. این باعث می شود که میکروب ها در مجرای ادرار پخش نشوند). (برای سوند داخلی: ناحیه شکم خود را در اطراف محل سوند تمیز کنید).
- محل های صابونی را بشویید، سپس با یک حوله تمیز بدن و سوند را خشک کنید. اگر از سوند داخلی استفاده می کنید، برای مدیریت سوند، بانداژ جدید بگذارید.
- همواره از پارچه و حوله تمیز استفاده کنید.
- هنگام تمیز کردن، به دنبال علائم عفونت در اطراف محل ورود سوند بگردید. علائمی مانند تورم، قرمزی، چرک یا درد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم با پزشک خود تماس بگیرید.
عوض کردن کیسه ادرار، از موارد مدیریت سوند
انتقال ادرار توسط سوند از مثانه به داخل کیسه ادار صورت می گیرد. عمل تعویض این کیسه مراحل خاص خود را داشته و رعایت آن جهت حفظ سلامتی الزامی می باشد. ابتدا برای انجام این مراحل به موارد زیر نیاز خواهید داشت:
- یک کیسه ادرار تمیز
- صابون
- دو عدد پد الکل
برای تعویض کیسه ادرار، ۹ مرحله زیر را دنبال کنید:
- دستان خود را با آب و صابون بشویید.
- ادرار را از کیسه به داخل توالت خالی کنید.
- سوند را بین انگشتان خود قرار داده و دهانه آن را ببندید.
- کیسه جدید را بردارید.
- انتهای سوند را با یک پد الکل تازه تمیز کنید. استفاده از مواد ضد عفونی کننده در مراحل مختلف مدیریت سوند ضروری است.
- نوک کیسه جدید را با پد الکل دوم تمیز کنید.
- کیسه جدید را وصل کنید – حال می توانید انگشت خود را از روی سوند بردارید.
- اطمینان حاصل کنید که هیچ گره حم شدگی در طول لوله سوند وجود نداشته باشد.
- دوباره دستان خود را بشویید.
نکات مهم در مدیریت سوند
جهت حفظ سلامتی و کاهش احتمال ابتلا به عفونت در طول استفاده از سوند، نکات زیر را رعایت کنید:
- از شناور شدن در آب(شنا و یا استفاده از وان حمام) بپرهیزید اما به صورت روزانه دوش بگیرید. در چند روز اول هنگام دوش گرفتن از یک باند ضد آب در ناحیه اتصال سوند استفاده کنید. پس از بهبودی زخم، می توانید مثل همیشه دوش بگیرید. اما از صابون های معطر خودداری کنید.
- هر از چند گاهی لوله سوند را از نظر خمیدگی یا پیچ خوردگی بررسی کنید.
- از استفاده از هرگونه لوسیون یا پودر در اطراف محل ورود سوند به بدن پرهیز کنید.
- کیسه ادرار به پا را دو بار در روز یا وقتی نیمه پر است خالی کنید.
- قرار دادن کیسه ادرار در پایین تر از سطح مثانه، از موارد مهم مدیریت سوند می باشد.
- از موارد مهم کنترل سوند این است که رنگ ادرار را چک کنید و مراقب عفونت ها و زخم ها در ناحیه تناسلی باشید.
- دستان خود را قبل و بعد از لمس کیسه ادرار بشویید.
- سعی کنین کوچکترین سایز سوند ممکن را استفاده کنید.
- به محض توانایی کنترل و دفع ادرار، استفاده از سوند را متوقف کنید.
چه هنگام به دکتر مراجعه شود؟
در صورت بیرون آمدن سوند با پزشک خود تماس بگیرید. سعی نکنید خودتان آن را دوباره در ۹ای خود قرار دهید.
همچنین در موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید:
- لخته شدن خون یا خون قرمز روشن در ادار
- ادرار کدر با بوی شدید، از علائم مهم نیازمند مدیریت سوند
- تب بالاتر از ۳۸ درجه
- ادرار کم یا فقدان آن
- درد در شکم
- ورم، قرمزی، چرک، درد یا سوزش در جایی که سوند وارد بدن می شود.