فیزیوتراپی پارکینسون یکی از مهم ترین درمان هایی است که برای این بیماران انجام می گیرد. یک فرد مبتلا به پارکینسون ممکن است به طور همزمان علائم مختلفی را تجربه کند. بنابراین سوابق پزشکی و ارزیابی فیزیکی بیمار مسائل اصلی در اولویت بندی استراتژی درمانی محسوب می شوند. مداخلات فیزیوتراپی پارکینسون بیشتر بر روی علائم جسمی و تظاهرات بالینی اختلال متمرکز هستند. اما در عین حال توجه به تأثیرات مجموعه علائم بر روند زندگی فرد نیز مد نظر قرار می گیرد. نکته ضروری این است که به یاد داشته باشیم نتیجه مطلوب تنها از طریق درمان چند جانبه ممکن خواهد بود. بنابراین همکاری تیم درمانی و همچنین مشارکت فرد و خانواده او عامل اصلی در پیشرفت درمان محسوب می شوند.
اهداف فیزیوتراپی
فیزیوتراپی پارکینسون اهداف مختلفی را دنبال می کند از جمله:
- حفظ و بهبود سطح عملکرد و استقلال، که به ارتقای کیفیت زندگی فرد نیز کمک می کند.
- استفاده از استراتژی های حرکتی و تمرینی برای بهبود تحرک بیمار
- اصلاح الگوهای حرکتی و وضعیت بدنی فرد
- به حداکثر رساندن قدرت عضلات، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مفاصل
- کمک به حفظ وضعیت، بهبود تعادل و در نتیجه به حداقل رساندن خطر افتادن بیمار در شرایط مختلف
- ایجاد و حفظ الگوی تنفس صحیح و تقویت توانایی فرد در انجام سرفه های موثر
- تقویت تاثیرات دارو درمانی به وسیله مداخلات هدفمند فیزیوتراپی پارکینسون
- ارائه آموزش های لازم به به فرد مبتلا به پارکینسون و مراقبین یا اعضای خانواده او
فیزیوتراپی چگونه می تواند در بهبود بیماران پارکینسون موثر باشد؟
طبق دستورالعمل های استاندارد برای مداخلات توانبخشی این بیماران، اهداف فیزیوتراپی پارکینسون با توجه به مرحله بیماری متفاوت خواهد بود.
مرحله اولیه:
هدف اصلی در این مرحله بیماری جلوگیری از کم تحرکی و بهبود توانایی جسمی فرد مبتلا به پارکینسون است. بیمار از نظر ظرفیت تنفسی، قدرت عضلانی و دامنه حرکتی مفاصل تقویت می شود. فیزیوتراپیست با توجه به وضعیت فرد، یک برنامه تمرینی اختصاصی برای او در نظر می گیرد.
مرحله میانی:
در این مرحله فیزیوتراپی پارکینسون با هدف بهبود عملکرد اندام فوقانی، تعادل، جا به جایی و حفظ وضعیت بدن انجام می شود. فیزیوتراپیست مجموعه ای از تمرینات را برای کمک به تقویت این فعالیت ها در نظر می گیرد. از جمله تمرینات دستی برای تقویت مهارت رساندن دست به اشیا، گرفتن و انجام کارهای ظریف با انگشتان. او همچنین ممکن است برای اطمینان از امنیت خانه و کاهش خطر سقوط فرد با یک متخصص کاردرمانی همکاری کند. علاوه بر این، استراتژی های شناختی-حرکتی نیز جزو مداخلات فیزیوتراپی پارکینسون در این مرحله هستند. این ها به فرد کمک می کنند تا انجام حرکات پیچیده را به دنباله ای از حرکات ساده تقسیم کند.
مرحله آخر:
فیزیوتراپی در این مرحله با هدف جلوگیری از بروز عوارض ثانویه بیماری انجام می شود. از جمله عوارضی که ممکن است در نتیجه استفاده از صندلی چرخدار یا ماندن طولانی مدت در بستر ایجاد شوند. اهداف اصلی آن شامل حفظ تنفس بیمار و جلوگیری از بروز زخم های فشاری است. همچنین آموزش مراقبین برای قرار گیری در موقعیت صحیح و جلوگیری از صدمه دیدن به هنگام بلند کردن بیمار در این مرحله انجام می گیرد.
برخورداری از مداخلات فیزیوتراپی پارکینسون چه زمانی برای بیمار لازم است؟
یک فیزیوتراپیست می تواند در هر مرحله از پارکینسون به فرد کمک کرده و راهکارهایی برای بهبود وضعیت ارائه دهد. اگر شرایط بیمار مناسب باشد تمرکز اصلی بر کاهش مشکلات مرتبط با فعالیت های روزمره و ایجاد ثبات وضعیتی است. بنابراین توصیه می شود بلافاصله پس از تشخیص پارکینسون، مراجعه به فیزیوتراپی انجام گیرد. همچنین در صورت احساس مشکلات زیر در انجام فعالیت های روزمره، دریافت مداخلات فیزیوتراپی پارکینسون ضرورت می یابد:
- وجود مشکلاتی در حین پیاده روی. مثل کندی حرکت، بهم خوردن مکرر تعادل و یا بروز پدیده “یخ زدگی” (فرد احساس می کند پاهایش به زمین چسبیده اند).
- ایجاد مشکلات تعادلی که منجر به افتادن، بالا رفتن خطر افتادن و یا ترس از سقوط می شوند.
- دشوار بودن بلند شدن از صندلی، حرکت در تخت و بلند شدن از آن و یا خروج از ماشین.
- احساس درد در نواحی مثل گردن، کمر یا شانه ها نیازمند مداخلات فیزیوتراپی پارکینسون
منابع:
1. کلیک کنید.
2. کلیک کنید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد کاردرمانی در پارکینسون بر روی لینک زیر کلیک کنید.
کاردرمانی پارکینسون ؛ پارکینسون چیست، علائم، درمان و تاثیر مداخلات کاردرمانی